„Myślenie pytaniami” Dr Marilee Adams to światowy bestseller. 

W tym artykule znajdziesz inspiracje i narzędzia z książki, które przykuły moją uwagę.

Moja opinia: 8/10

Forma książki to powieść biznesowa. Autorka opisuje perypetie kierownika Bena, który nie radzi sobie zarówno w pracy jak i w życiu prywatnym. Korzystając z koncepcji myślenia pytaniami (ang. Question Thinking), młody manager krok po kroku uczy się słuchać ludzi. Zaczyna zadawać pytania. Finalnie staje się charyzmatycznym liderem i osiąga sukces. 

W mojej opinii książka straciła 2 punkty, ponieważ nie jestem fanką powieści biznesowych. Są dla mnie oderwane od rzeczywistości i zbyt amerykańskie. Natomiast bardzo spodobała mi się koncepcja myślenia pytaniami. Dodatkowym plusem jest sporo inspirujących i prostych narzędzi pokazujących, jak wcielić teorię w praktykę. 

#1 Rezultaty zależą od pytań

Dawno temu ludzie prowadzili koczowniczy tryb życia i zadawali sobie pytanie: „Jak dojść do wody?”. Historia zmieniła się, gdy ludzie skupili się na nowym pytaniu: „Jak doprowadzić wodę do nas?”.

Dr Adams tłumaczy, że jeżeli nie masz trafnego pytania, to nie znajdziesz trafnej odpowiedzi. Pytania programują nasz sposób myślenia. Właśnie dlatego warto najpierw szukać nowych pytań, zanim zaczniemy proponować rozwiązania. 

#2 Świadomy lider – mapa wyboru

Możemy nie mieć wpływu na to, co się dzieje, ale to my decydujemy o tym, jak zareagujemy.  W książce „Myślenie pytaniami” znajdziemy mapę wyboru. Mapa przedstawia dwie ścieżki – sędziego i ucznia. 

• Sędzia szuka winnych, wygłasza opinie i myśli, że zna rozwiązanie.
• Uczeń jest ciekawy i szuka nowych możliwości. Chce poznać inne perspektywy. Nie ocenia.

Lider lub liderka powinni być uważni na pytania, które sobie zadają. To one kierują nas na ścieżkę sędziego lub ucznia.

Pytania sędziego	Pytania ucznia
Co jest ze mna nie tak? Co jest z nią / nim nie tak? Czyja to wina? Jak mogę udowodnić, że mam rację? Dlaczego oni są tacy głupi?	Co w sobie cenię? Co cenię w nim / niej? Czy jestem osobą odpowiedzialną? Czego mogę się nauczyć? Co oni myślą, czują, czego chcą?

Mapę wyboru pobierzesz ze strony https://authentictalent.be/

Więcej o mapie wyboru dowiesz się z 5 minutowego filmiku Dr Marilee Adams:

#3 Każdy jest sędzią na odwyku

Autorka książki tłumaczy, że nikt nie jest idealny. Nieraz każdy z nas ocenia i próbuje udowodnić swoją rację. Każdy ma w sobie sędziego i trzeba to zaakceptować. 

Kluczem jest tutaj uważność i obserwacja siebie. Jeżeli widzimy, że wkroczyliśmy na ścieżkę sędziego, to możemy zareagować. Świadomie wybrać, co chcemy z tym zrobić.

#4 Ćwiczenia uważności lidera lub liderki

Jak rozpoznać, kiedy jesteśmy na ścieżce sędziego? Najlepiej zrobić pauzę na kilka minut i obserwować siebie. W książce „Myślenie pytaniami” znajdziemy sporo ćwiczeń. Tutaj przedstawiam dwa, które mi się spodobały.

Obserwacja sędziego

Kiedy zauważysz, że porywa Cię sędzia, spędź kilka minut w samotności. Obserwuj swoje emocje i myśli. Nie działaj. Po prostu przyglądaj się, co się z Tobą. Z czasem zobaczysz wzorce, które powiedzą Ci, że jesteś na ścieżce sędziego.

Myślenia pytaniami – praktyka

Zwróć uwagę, czy Twoja pierwsza myśl to twierdzenie czy pytanie. Jeżeli głównie myślisz twierdzeniami, poeksperymentuj z nimi. Spróbuj je zamienić na pytania. Znajdź kilka nowych pytań. Zobacz jak myślenie pytaniami wpływa na Twoje początkowe stwierdzenie.

#5 Jak przejść na ścieżkę ucznia?

Kilka pytań, które pomogą wyrwać się z roli sędziego:

• Czy zachowuję się jak sędzia?
• Czy tak chcę się czuć i postępować?
• Jak wolę się czuć i zachować?
• Jakie przyjmuję założenia?
• Jak mogę zmienić obecną sytuację?

Według mnie, każdy lider i liderka powinni mieć te pytania pod ręką. Dr Marilee Adams proponuje dużo więcej pytań w swojej książce.

#6 Burza pytań – metoda facylitacji

Moim ulubionym narzędziem opisanym w książce „Myślenie pytaniami”, jest burza pytań. To metoda facylitacji poszerzająca perspektywę. Jej celem jest znalezienie jak największej ilości pytań. Ćwiczenie można zrobić samemu lub dla grupy. 

Jak przeprowadzić burzę pytań według książki „Myślenie pytaniami”?

1. Opisz problematyczną sytuację.
2. Zbierz wszystkie założenia dotyczące sytuacji.
3. Zbierz wszystkie fakty.
4. Przeprowadź burzę mózgów i znajdź jak najwięcej nowych pytań do opisanej sytuacji.
5. Wybierz pytania, których nie zadaliście wcześniej. To one mogę najwięcej zmienić.

Ważne jest, żeby wszystkie pytania były otwarte oraz zadawane w pierwszej osobie, czyli „ja” lub „my”. To burza mózgów, więc nie można oceniać pytań. Główny cel ćwiczenia to zebranie jak najwięcej pytań, również tych abstrakcyjnych i szalonych.

Warto zgłębić myślenie pytaniami

Jesteś na pozycji liderskiej? Jeżeli tak, to koniecznie dowiedz się więcej o koncepcji myślenia pytaniami. Nowe podejście do zespołu pomoże poszerzyć perspektywę oraz motywować ludzi do działania.

Jeżeli nie jesteś na pozycji liderskiej, ta książka też da Ci sporo wartości. Pokaże jak porozumieć się z innymi w trudnych sytuacjach.

Jeżeli szukasz więcej inspiracji związanych z zadawanie otwartych pytań, polecam artykuł z ponad 80 pytaniami – Spotkanie jeden na jeden ze Scrum Masterem. Po co, kiedy i jak?

Ciekawą recenzję książki „Myślenie pytaniami” znajdziesz też na stronie Agile247.pl – „Myślenie pytaniami” – ciekawa idea w drażniącej oprawie.