Czasem masz wrażenie jakby Twój manager był z innej planety? Nie da się z nim dogadać? Zanim go skreślisz, zastanów się jak wygląda wasza relacja.
Może myślisz: „Czy to ja mam dbać o relacje i dobrą współpracę? Przecież to jest rola managera lub managerki!”. Z jednej strony masz rację. To osoba zarządzająca powinna wiedzieć najlepiej, jak o Ciebie zadbać. Z drugiej strony co w momencie, jeżeli tego nie robi? Będziesz zdemotywowany/a, a twój manager lub managerka nie wykorzysta potencjału, który ma w zespole. W najgorszej sytuacji straci pracownika. Obydwoje tracicie.
Zdecydowana większość osób zarządzających ma dobre intencje i zależy im na swoich pracownikach. Bądźmy empatyczni. Ludzie są tylko ludźmi. Popełniają błędy i nie zawsze są odpowiednio przeszkoleni. Zanim przestaniesz rozmawiać ze swoim managerem/ką, warto jeszcze raz zastanowić się, co możesz zrobić, żeby poprawić waszą relacje.
W tym artykule znajdziesz:
- Stereotyp managera_ki
- Jak zacząć budować relację z managerem_ką
- Cztery kolory osobowości wg modelu Eriksona
- Co wspólnego ma Ikea z typem osobowości
- Jak rozmawiać z managerem_ką
- Kiedy warto próbować
Hierarchia w pracy, czyli stereotyp managera
Jadąc autobusem, usłyszałam rozmowę rodzica z dzieckiem:
Dziecko: Mamo, kto to jest kierownik?
Mama: Kierownik to osoba, która pilnuje ludzi, żeby szybko pracowali.
Dziecko: Czyli to taki szef, który rządzi?
Mama: Tak.
Od dziecka jesteśmy uczeni hierarchii. Wykonujemy polecenia naszych rodziców i nauczycieli. Takie wzorce przenosimy do naszej pracy. Dlatego stereotypowo patrząc, manager/ka ma władzę, podejmuje decyzje i mówi nam, co ma być zrobione. Ta osoba będzie nas oceniać i dawać podwyżkę.
Zamykając się w stereotypach, trudno wyobrazić sobie partnerską współpracę. Jeżeli myślisz, że nie dyskutuje się z kierownikiem lub kierowniczką, to tak będzie. Hierarchia może być w Twojej głowie i Twoich przekonaniach i może blokować mówienie swojej opinii.
Jak zacząć budować współpracę?
Nie czekaj, aż Twój manager lub managerka domyśli się, czego potrzebujesz. Możesz przejąć inicjatywę i rozpocząć pierwsze zmiany. Osoba zarządzająca jest człowiekiem i ma prawo nie wiedzieć wszystkiego. Pracując wspólnie, jesteście w stanie osiągnąć lepsze wyniki i znaleźć rozwiązanie dobre dla obydwu stron.
Odpowiedz na dwa pytania dotyczące waszej współpracy:
- Jak wyobrażasz sobie idealną współpracę?
- Jaki pierwszy krok możesz zrobić, żeby to osiągnąć?
Jak wdrożyć pytania w życie – przykład
Miałam sytuację, w której mój manager nie miał ze mną żadnych spotkań. Raczej nie rozumiał mojej roli – byłam Scrum Masterem. Raz na kwartał mieliśmy spotkanie, gdzie oceniał moją pracę i zaangażowanie. Nigdy nie zapytał mnie o to, co chciałabym robić i jak się rozwijać.
Jak wyobrażałam sobie idealną współpracę?
- Chciałam widzieć zainteresowanie moją osobą, doradzanie w ścieżce rozwoju i empatyczne spojrzenie na problemy, które pojawiały się w pracy.
Jaki pierwszy krok mogłam zrobić, żeby to osiągnąć?
- Postanowiłam ustawić regularne spotkania z moim managerem. Krok po kroku chciałam pokazać czym się zajmuję i zbudować jakąkolwiek relację.
W świecie hierarchii i stereotypów czekałabym, jak manager zaprosi mnie na spotkanie. W świecie partnerskiej współpracy potrzebowałam więcej kontaktu, więc ustawiłam regularne spotkania. Zaczęłam działać.
Kim jest Twój managera lub managerka
Lubimy kiedy inni nas słuchają, biorą nasze zdanie pod uwagę i rozmawiają o naszych pomysłach. Chcemy, żeby osoba zarządzająca była empatyczna i nas wspierała. Natomiast niekoniecznie pamiętamy o tym, żeby to odwzajemnić. Zastanów się czy rozumiesz problemy swojego managera? Jak się czuje? Co ważnego wydarzyło się u niego lub u niej ostatnio?
Dobrze jest zrozumieć kontekst, zanim zacznie się oceniać kogokolwiek.
Samotność managera/ki
Będąc managerką, zobaczyłam jak bardzo można być samotnym. Dostawałam decyzje od wyższego managementu, które musiałam zaakceptować. Nie zawsze mi się podobały i nie zawsze miałam na nie wpływ. Jestem osobą empatyczną i wiedziałam, że przekazując je dalej, mój zespół będzie sfrustrowany. Z drugiej strony musiałam przyjąć tę frustrację na siebie. Zmniejszyć konsekwencje decyzji, które nie były moje.
Jako managerka nie zawsze miałam możliwość wylać swoje niezadowolenie. To powoduje, że trudno się psychicznie zregenerować i pracować dalej z optymizmem. Najlepszym miejscem mógłby być zespół managerów i managerek z podobnymi problemami. Niestety nie w każdej firmie są takie możliwości.
Warto być empatycznym dla swojego managera i wspierać się nawzajem w trudnych sytuacjach.
Mów językiem, jaki zrozumie druga strona
Mamy różne osobowości i różne style komunikacji. Chcesz, żeby Twój manager lub managerka brali Twoje zdanie pod uwagę, to rozmawiaj z nimi ich językiem.
Cztery kolory osobowości
Jednym z pomocnych modeli, z którym warto się zapoznać, jest model Thomasa Eriksona opisany w jego książce „Otoczeni przez idiotów”. Tytuł jest dość kontrowersyjny, natomiast sama książka jest wartościową pozycją. Autor opisuje cztery typy osobowości, patrząc z dwóch perspektyw:
- czy bardziej naturalne jest dla nas robienie zadań czy budowanie relacje z innymi, oraz
- czy jesteśmy bardziej introwertyczni czy ekstrawertyczni.
Typom osobowości przypisuje cztery kolory: niebieski, czerwony, zielony i żółty.
Jeżeli jesteśmy świadomi sposobu, w jaki się zachowujemy oraz potrafimy go rozpoznać u naszego managera/ki, dużo łatwiej będzie nam się porozumieć. Możemy dobrać odpowiedni sposób komunikacji.
Co wspólnego ma IKEA z typem osobowości?
Jakim kolorem jest Twój manager lub managerka? Łatwo to rozpoznać na przykładzie przygotowania się do zadania, na przykład składania mebli z IKEA.
| Kolor | Meble z IKEA |
| Niebieski (analityczny) | Zanim zabierze się do pracy, przeczyta uważnie całą instrukcję. Sprawdzi, czy na pewno są wszystkie elementy w pudełku i porówna je z elementami w instrukcji. Przeliczy wszystkie. Po rozpakowaniu pudełka, przetrze wszystko szmatką. Na pewno są zakurzone. Trochę potrwa zanim mebel będzie gotowy, ale można być pewnym, że będzie złożony perfekcyjnie. |
| Czerwony (dominujący) | Do zadania podejdzie od razu i z pewnością siebie. Instrukcja? Przeglądanie pobieżnie. Nie ma sensu marnować czasu, bo to tylko prosty mebel z IKEA. Wyciągnie od razu pierwsze elementy i zacznie je dopasowywać, bez sprawdzania co jest jeszcze w pudełku. |
| Zielony (stabilny) | Pomoże wnieść pudełka. Ułoży je w najlepszym miejscu. Popatrzy na nie i pójdzie zrobić sobie kawę. Zielony nigdy nie działa w pośpiechu. |
| Żółty (inspirujący) | Nie czyta instrukcji bo są nudne. Za to składanie mebli to świetna zabawa. Żółty żyje wizją przyszłości. Opowie, jak cudownie mebel będzie wyglądał w salonie. Weźmie kilka przypadkowych części i spróbuje je skręcić. Nie wyszło? To nic. Zabierze kolejne elementy i spróbuje złożyć inna część mebla. Może teraz się uda. |
Kolory z perspektywy zachowań
Jeżeli interesuje Cię spojrzenie na kolory z perspektywy cech i zachowań, to kilka punktów poniżej, może Ci pomóc:
Niebieski (analityczny):
- Rozważny i poprawny
- Powolne i systematyczne tempo pracy
- Boi się ośmieszenia
- Zgodny z zasadami styl bycia
- Ufa specjalistom
- Skupia się na teraźniejszości
Czerwony (dominujący):
- Pełen zapału i bezpośredni
- Szybkie i zdecydowane tempo pracy
- Boi się utraty kontroli
- Biznesowy styl bycia
- Ufa intuicji
- Skupia się na teraźniejszości
Zielony (stabilny):
- Opiekuńczy i wyrozumiały
- Powolne i stabilne tempo pracy
- Boi się konfrontacji
- Przyjazny styl bycia
- Ufa sobie
- Skupia się na przeszłości (wtedy wszystko było lepsze)
Żółty (inspirujący):
- Optymistyczny i spontaniczny
- Szybkie i spontaniczne tempo pracy
- Boi się utraty prestiżu
- Elegancki styl bycia
- Ufa wizjonerom
- Skupia się na przyszłości
Warto pamiętać, że naszej osobowości nie da się sklasyfikować w 100% w jednym kolorze. Możemy mieć charakterystyczne zachowania dla jednego z kolorów, natomiast jest to duże uproszczenie.
Jak rozmawiać z managerem_ką
Łatwiej jest dostosować styl komunikacyjny, jeżeli wiemy z jakim kolorem rozmawiamy. Nie każdy ma potrzebę nawiązywania relacji w pracy i dzieleniu się wrażeniami z wakacji. Z drugiej strony, nie każdy chce się skupiać tylko na zadaniach i wynikach. Obydwa podejśca są w porządku. Natomiast rozumiejąc je, możemy łatwiej i efektywniej się komunikować.
Jeżeli osoba zarządzająca jest niebieska albo czerwona to prawdopodobnie nie będzie rozmawiać o życiu prywatnym. Natomiast takiego zachowanie nie potrafią sobie wyobrazić zieloni lub żółci managerowie i managerki. To osoby o dużej empatii.
Poniżej zbiór praktyk jak rozmawiać lub nie rozmawiać z różnymi kolorami.
| Kolor: | Jak się komunikować? |
| Niebieski (analityczny) | Trzymaj się tematu spotkania (cała reszta jest zbędna) Przygotuj się na pytania o szczegóły Mów o tym, co realne i oparte na faktach i danych Przygotuj się na spotkanie, nie improwizuj Unikaj small talków i rozmawiania o życiu prywatnym |
| Czerwony (dominujący) | Komunikuj jasno i konkretnie swoje zdanie i potrzeby Zacznij rozmowę od wniosków, a następnie przedstaw analizę i szczegóły Przygotuj się na spotkanie, nie improwizuj Zdecydowanie odpowiadaj na pytania. Jeżeli masz wątpliwości to powiedz, kiedy wrócisz z konkretną odpowiedzią Unikaj small-talków i opowiadania o życiu prywatnym |
| Zielony (stabilny) | Przedstaw krok po kroku plan działania Przygotuj się, że przekonanie zielonego może zająć kilka spotkań Bądź opanowany/a i empatyczny/a Zamiast prosić o podjęcie decyzji, zapytaj o opinię np. „jakie plusy widzisz w mojej propozycji?”, „co muszę jeszcze dopracować?” Traktuj go/ją jak przyjaciela lub przyjaciółkę Porozmawiaj o życiu poza pracą Unikaj naciskania i dominującej postawy |
| Żółty (inspirujący) | Pokazuj wyższe idee i co dzięki nim zyskacie Odważ się na trochę więcej otwartości i szczerości. Porozmawiaj o życiu poza pracą Żółci cenią uśmiech, otwartość i optymizm Unikaj dużej ilości szczegółów (żółtych nie interesuje jak coś działa, tylko wynik końcowy) Jeżeli chcesz dać negatywny feedback, koniecznie zadbaj o przyjacielską atmosferę i miejsce, gdzie nikt was nie usłyszy |
W tym artykule dotykam tematu bardzo powierzchownie. Książka przedstawia koncept na 250 stronach. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej, to zachęcam do lektury.
„Otoczeni przez idiotów” Thomas Erikson
Kiedy warto próbować
Przełamanie w sobie hierarchii, wychodzenie z inicjatywą i dostosowanie swojego stylu komunikacji to jeszcze nie wszystko. To jedna strona medalu. To empatyczne spojrzenie na swojego managera lub managerkę i Twój krok, żeby zaczęło wam się lepiej współpracować.
Z drugiej strony są managerowie/ki ze swoim podejściem do pracy. To oni odpowiadają za stworzenie Ci możliwości rozwoju i wsparcie. Możesz się starać i nie widzieć efektów. Nie zawsze się uda dogadać. To też jest w porządku. Możecie mieć różne wartości i skrajne style pracy. W takiej sytuacji – nic na siłę.
Jeżeli widzisz, że nie dogadujesz się ze swoim managerem to:
- możesz zmienić pracę lub managera,
- możesz nic nie zrobić. Będziesz sfrustrowany, ale dostaniesz wynagrodzenie, albo
- możesz powalczyć o poprawienie waszych relacji i współpracy.
Nic nie tracisz! Spróbuj. Możesz jedynie zyskać. Pierwsze i drugie drzwi cały czas będą dostępne.
